MP Board Class 6th संस्कृत Chapter 2 : कर्त्तृक्रिर्त्तृयासम्बन्धः
अभ्यासः
प्रश्न 1.
उचितं मेलनं कुरुत (उचित मेल करो)
उत्तर:
(क) → 5
(ख) → 3
(ग) → 1
(घ) → 2
(ङ) → 4
प्रश्न 2.
उचितं क्रियापदं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत
(उचित क्रिया पद चुनकर खाली स्थानों को पूरा करो)
(गच्छति, खादतः, पठन्ति, पततः, भ्रमन्ति)
(क) छात्राः ……….।
(ख) चक्राणि …………
(ग) यानं …………।
(घ) बालिके …………।
(ङ) पत्रे………..।
उत्तर:
(क) पठन्ति
(ख) भ्रमन्ति
(ग) गच्छति
(घ) खादतः
(ङ) पततः।
प्रश्न 3.
चित्रं दृष्ट्वा उत्तरत (चित्र देखकर उत्तर दो)
(क) किं पतति?
(ख) के क्रीडन्ति?
(ग) काः धावन्ति?
(घ) कानि विकसन्ति?
(ङ) कः हसति?
(च) बालिका किं करोति?
उत्तर:
(क) पत्रं पतति।
(ख) बालकाः क्रीडन्ति।
(ग) बालिकाः धावन्ति।
(घ) पुष्पाणि विकसन्ति।
(ङ) बालकः हसति।
(च) बालिका भोजनं करोति।
प्रश्न 4.
शुद्धम् (✓)/अशुद्धं (✗) वा इति सूचयत (शुद्ध (✓) अथवा अशुद्ध (✗) है, की सूचना दो)
(क) मयूरा: रक्षति।
(ख) छात्रा लिखति।
(ग) बालिका कूजति।
(घ) कलिका विकसति।
(ङ) चटका पठति।
उत्तर:
(क) ✗
(ख) ✓
(ग) ✗
(घ) ✓
(ङ) ✗
प्रश्न 5.
बहुवचने परिवर्तनं कुरुत (बहुवचन में बदलिए)
(क) बालिका पठति।
(ख) चटके कूजतः।
(ग) फलं पतति।
(घ) गृहे स्तः।
(ङ) गजौ गच्छतः।
उत्तर:
(क) बालिकाः पठन्ति।
(ख) चटकाः कूजन्ति।
(ग) फलानि पतन्ति।
(घ) गृहाणि सन्ति।
(ङ) गजा: गच्छन्ति।
कर्त्तृक्रिर्त्तृयासम्बन्धः हिन्दी अनुवाद
अकारान्त पुल्लिङ्ग शब्दप्रयोगः
अन्यानि वाक्यानि (अन्य वाक्य)
आकारान्त स्त्रीलिङ्ग शब्दप्रयोगः
अन्यानि वाक्यानि (अन्य वाक्य) :
अकारान्त नपुंसकलिङ्ग शब्दप्रयोग :
अन्यानि वाक्यानिः (अन्य वाक्य):